Back

ยามต่าง ๆ ในทางโหราศาสตร์

ในการประชุมคณะกรรมการชำระพจนานุกรม แห่งราชบัณฑิตยสถาน เมื่อเดือนพฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ ได้มีการอภิปรายเกี่ยวกับชื่อยามต่าง ๆ ทั้งที่ใช้กันโดยทั่ว ๆ ไปและที่ใช้ในทางโหราศาสตร์กันอยู่หลายวาระการประชุม ในที่สุดได้ปรับปรุงแก้ไขใหม่ดังนี้

คำว่า "ยาม" พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๒๕ พิมพ์ครั้งที่ ๔ ได้ให้บทนิยามไว้ดังนี้ "น. เป็นชื่อส่วนแห่งวัน ยามหนึ่งมี ๓ ชั่วโมง รวมวันหนึ่งมี ๘ ยาม; คนเฝ้าสถานที่หรือระวังเหตุการณ์ตามกำหนดเวลา; คราว, เวลา, เช่น ยามสุข ยามทุกข์" คณะกรรมการฯ ได้มีมติให้เพิ่มบทนิยามทางโหราศาสตร์เข้าไว้ด้วยดังนี้ "(โหราศาสตร์) ช่วงแห่งวัน เป็นเวลายามละชั่วโมงครึ่ง กลางวันมี ๘ ยาม ตามลำดับ คือ สุริยะ ศุกระ พุธะ จันเทา เสารี ครู ภุมมะ สุริยะ กลางคืน มี ๘ ยามตามลำดับ คือ รวิ ชีโว ศศิ ศุกโร ภุมโม โสโร พุโธ รวิ." ในแต่ละยามได้ให้บทนิยามไว้เป็นคู่ ๆ กัน คือ ยามกลางวันกับยามกลางคืน ดังนี้

๑. สุริยะ (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามแรกใน ๘ ยาม และยามที่ ๘ ซึ่งเป็นยามสุดท้ายในเวลากลางวัน ระหว่างเวลา ๖.๐๐ - ๗.๓๐ น. และระหว่างเวลา ๑๖.๓๐ - ๑๘.๐๐ น.

๒. รวิ (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามแรกใน ๘ ยาม และยามที่ ๘ ซึ่งเป็นยามสุดท้ายในเวลากลางคืน ระหว่างเวลา ๑๘.๐๐ - ๑๙.๓๐ น. และระหว่างเวลา ๔.๓๐ - ๖.๐๐ น.

๓. ศุกระ (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามที่ ๒ ใน ๘ ยาม ในเวลากลางวัน ระหว่างเวลา ๗.๓๐ - ๙.๐๐ น.

๔. ศุกโร (สุ - โกร) (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามที่ ๔ ใน ๘ ยามในเวลากลางคืน
ระหว่างเวลา ๒๒.๓๐ - ๒๔.๐๐ น.

๕. พุธะ (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามที่ ๓ ใน ๘ ยามในเวลากลางวัน ระหว่างเวลา ๙.๐๐- ๑๐.๓๐ น.

๖. พุโธ (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามที่ ๗ ใน ๘ ยาม ในเวลากลางคืน ระหว่างเวลา ๓.๐๐- ๔.๓๐ น.

๗. จันเทา (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามที่ ๔ ใน ๘ ยาม ในเวลากลางวัน ระหว่างเวลา ๑๐.๓๐ - ๑๒.๐๐ น.

๘. ศศิ (โหราศาสตร์) น.ชื่อยามที่ ๓ ใน ๘ ยาม ในเวลากลางคืนระหว่างเวลา ๒๑.๐๐- ๒๒.๓๐ น.

๙. เสารี (โหราศาสตร์) น.ชื่อยามที่ ๕ ใน ๘ ยาม ในเวลากลางวัน ระหว่างเวลา ๑๒.๐๐-๑๓.๓๐ น.

๑๐. โสโร (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามที่ ๖ ใน ๘ ยาม ในเวลากลางคืน ระหว่างเวลา ๑.๓๐ - ๓.๐๐ น.

๑๑. ครู (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามที่ ๖ ใน ๘ ยาม ในเวลากลางวัน ระหว่างเวลา ๑๓.๓๐ - ๑๕.๐๐ น.

๑๒. ชีโว (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามที่ ๒ ใน ๘ ยาม ในเวลากลางคืน ระหว่างเวลา ๑๙.๓๐- ๒๑.๐๐ น.

๑๓. ภุมมะ (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามที่ ๗ ใน ๘ ยาม ในเวลากลางวัน ระหว่าง ๑๕.๐๐- ๑๖.๓๐ น.

๑๔. ภุมโม (โหราศาสตร์) น. ชื่อยามที่ ๕ ใน ๘ ยาม ในเวลากลางคืน ระหว่าง เวลา ๒๔.๐๐-๑.๓๐ น.

ท่านผู้ฟังอาจจะสับสนมากสักหน่อย ข้าพเจ้าจะขอเรียงลำดับยามตั้งแต่ ๖.๐๐ น. ถึง ๖.๐๐ น. ของอีกวันหนึ่งดังนี้

ยามที่ ๑ สุริยะ
เวลาระหว่าง
๖.๐๐ - ๗.๓๐ น.
ยามที่ ๒ ศุกระ
"
๗.๓๐ - ๙.๐๐ น.
ยามที่ ๓ พุธะ
"
๙.๐๐ - ๑๐.๓๐ น.
ยามที่ ๔ จันเทา
"
๑๐.๓๐ - ๑๒.๐๐ น.
ยามที่ ๕ เสารี
"
๑๒.๐๐ - ๑๓.๓๐ น.
ยามที่ ๖ ครู
"
๑๓.๓๐ - ๑๕.๐๐ น.
ยามที่ ๗ ภุมมะ
"
๑๕.๐๐ - ๑๖.๓๐ น.
ยามที่ ๘ สุริยะ
"
๑๖.๓๐ - ๑๘.๐๐ น.
กลางคืน
"
ยามที่ ๑ รวิ
เวลาระหว่าง
๑๘.๐๐ - ๑๙.๓๐ น.
ยามที่ ๒ ชีโว
"
๑๙.๓๐ - ๒๑.๐๐ น.
ยามที่ ๓ ศศิ
"
๒๑.๐๐ - ๒๒.๓๐ น.
ยามที่ ๔ ศุกโร
"
๒๒.๓๐ - ๒๔.๐๐ น.
ยามที่ ๕ ภุมโม
"
๒๔.๐๐ - ๑.๓๐ น.
ยามที่ ๖ โสโร
"
๑.๓๐ - ๓.๐๐ น.
ยามที่ ๗ พุโธ
"
๓.๐๐ - ๔.๓๐ น.
ยามที่ ๘ รวิ
"
๔.๓๐ - ๖.๐๐ น.


จำนงค์ ทองประเสริฐ
๒๗ กันยายน ๒๕๓๖
Back